Ο ΣΥΡΙΖΑ «είναι» το Σύνταγμα του 1975;

του Δημήτρη Δημούλη

 

«Είμαστε κάθε λέξη από το Σύνταγμα αυτής της χώρας. Σε αυτό το Συνταγμα ορκιστήκαμε, αυτό το Σύνταγμα θα υπηρετήσουμε (…) δικαιώνοντας τα οράματα, τις αξίες, τους αγώνες, τις θυσίες του ελληνικού λαού». Αυτό είπε ο Πρωθυπουργός στη Βουλή στις 8-2-2015. Και «σχεδόν» δάκρυσε, όπως έγραψε σύσσωμος ο Τύπος.

Δεν έχω ψυχαναλυτικές αρμοδιότητες για να σχολιάσω αυτή τη δήλωση ταυτότητας. Αλλά φαντάζομαι ότι οι ειδικοί θα έβγαζαν σημαντικά συμεράσματα τόσο από την εν λόγω αναφορά όσο και από τον εν γένει ευτελισμό τον ορισμών ταυτότητας (τον Ιανουάριο «είμαστε Charlie», τον Φεβρουάριο «Σύνταγμα»).

Εδώ θα σχολιάσουμε, με πιο πεζό τρόπο, τη διαβεβαίωση ότι «εμείς» είμαστε κάθε λέξη του Συντάγματος του 1975 και ότι το Σύνταγμα αυτό εκφράζει τις «αξίες» του λαού. Προφανώς το «εμείς» αναφέρεται σε όλους τους οπαδούς και ψηφοφόρους του Σύριζα, άρα και στον υπογράφοντα που αισθάνεται την ανάγκη να εξηγήσει γιατί ένας αριστερός δεν μπορεί να «είναι» Σύνταγμα.

Προσοχή. Ο Πρωθυπουργός δεν είπε ότι ο Σύριζα «είναι» το πνεύμα, οι αρχές, οι αξίες του Συντάγματος. Τέτοιες αφηρημενες δηλώσεις προσφέρονται για ρητορικές ασκήσεις χαμηλού κόστους, ακριβώς διότι δεν δεσμεύουν. Μπορεί να συμφωνώ με μια ρύθμιση και να διαφωνώ με πολλές άλλες, θεωρώντας την πρώτη ως αυθεντική έκφραση του συνταγματικού πνεύματος. Αλλά είναι εύλογο να θεωρούμε ότι ο Σύριζα αποδέχεται και μάλιστα «υπηρετεί» κάθε λέξη του Συντάγματος του 1975;

Ένας αστός πολιτικός (καριέρα στην ΕΔΗΚ και στο ΠΑΣΟΚ) και συνταγματολόγος με ήπια προοδευτικές αντιλήψεις, ο Δημήτρης Τσάτσος (1932-2010), επιφορτίστηκε το 1975 με τη γενική εισήγηση της μειοψηφίας για το σχέδιο Συντάγματος που επεξεργάσθηκε, υπερασπίσθηκε και ψήφισε η Νέα Δημοκρατία και το οποίο ισχύει ως σήμερα με περιορισμένης σημασίας αναθεωρήσεις.

Όποιος διαβάσει το προ 40 ετών γραμμένο κείμενο του Τσάτσου θα βρει πολλούς λόγους για τους οποίους ούτε τότε ούτε τώρα πρέπει να ταυτιζόμαστε με αυτό το Σύνταγμα.[1] Πρόκειται για ένα τυπικό κείμενο οργάνωσης της καπιταλιστικής εξουσίας με ήπιο πολιτικό φιλελευθερισμό και γεμάτο αντιδραστικές ρυθμίσεις.[2]

Για τους πιο βιαστικούς θα διατυπώσω τέσσερα ρητορικά ερωτήματα.

«Είμαστε» το άρθρο 3,1; «Eπικρατoύσα θρησκεία στην Eλλάδα είναι η θρησκεία της Aνατoλικής Oρθόδoξης Eκκλησίας τoυ Xριστoύ. H Oρθόδoξη Eκκλησία της Eλλάδας, πoυ γνωρίζει κεφαλή της τoν Kύριo ημών Iησoύ Xριστό, υπάρχει αναπόσπαστα ενωμένη δoγματικά με τη Mεγάλη Eκκλησία της Kωνσταντινoύπoλης και με κάθε άλλη oμόδoξη Eκκλησία τoυ Xριστoύ· τηρεί απαρασάλευτα, όπως εκείνες, τoυς ιερoύς απoστoλικoύς και συνoδικoύς κανόνες και τις ιερές παραδόσεις». Κύριο ημών Ιησού Χριστό;

«Είμαστε» το άρθρο 4,6; «Kάθε Έλληνας πoυ μπoρεί να φέρει όπλα είναι υπoχρεωμένoς να συντελεί στην άμυνα της Πατρίδας, σύμφωνα με τoυς oρισμoύς των νόμων». Ανδροκρατία και βία.

«Είμαστε» το άρθρο 14, 3; «Kατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η κατάσχεση (ενν. εντύπων) με παραγγελία τoυ εισαγγελέα, μετά την κυκλoφoρία: α) για πρoσβoλή της χριστιανικής και κάθε άλλης γνωστής θρησκείας (…), δ) για άσεμνα δημoσιεύματα πoυ πρoσβάλλoυν oλoφάνερα τη δημόσια αιδώ, στις περιπτώσεις πoυ oρίζει o νόμoς». Στην πυρά ο Μαρκήσιος ντε Σαντ και ο Άγιος Παστίτσιος!

Είμαστε το άρθρο 18,8; «Δεν επιτρέπεται να απαλλoτριωθεί η αγρoτική ιδιoκτησία των Σταυρoπηγιακών Iερών Moνών της Aγίας Aναστασίας της Φαρμακoλύτριας στη Xαλκιδική, των Bλατάδων στη Θεσσαλoνίκη και τoυ Eυαγγελιστή Iωάννη τoυ Θεoλόγoυ στην Πάτμo, με εξαίρεση τα μετόχια». Ανθολογική διάταξη.

Όποιος συνεχίσει την ανάγνωση του Συντάγματος θα συναντήσει πληθώρα αντιδραστικών διατάξεων, που αναφέρονται στην ορθοδοξία, στο έθνος και στην ηθική, που αποκλείουν από την πολιτική ζωή τους αλλαδαπούς κατοίκους της Ελλάδας, που προβλέπουν αμείλικτη ποινική καταστολή, που δημιουργούν ένα σύστημα αντιπροσωπευτικής διακυβέρνησης («δημοκρατίας»), με πλήρη αποκλεισμό του λαού από τη λήψη και τον έλεγχο των αποφάσεων επαγγελματιών πολιτικών.

Εν συνόψει. Αν είμαστε κάθε λέξη από το Σύνταγμα της Ελλάδας, «είμαστε» επίσης ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Κωνσταντινος Τσάτσος που το δημιούργησαν. Εδώ η αμετροέπεια γίνεται συντηρητισμός.

[1] Δημήτρης Τσάτσος, Γενική εισήγηση μειοψηφίας επί του κυβερνητικού σχεδίου Συντάγματος, περιοδικό Το Σύνταγμα, τ. 1, 1975, 209 επ.

[2] Βλ. ορισμένες σκέψεις σε http://rnbnet.gr/details.php?id=2678.