Αθλητισμός,Μνήμη

Το μουσείο της ΑΕΚ προσβάλλει την προσφυγιά

του Άκη Γαβριηλίδη

Η επικήρυξη την οποία ανήρτησαν, ως άλλοι κυνηγοί κεφαλών, ο Μελισσανίδης και οι παρατρεχάμενοί του, στο «μουσείο» τους, το οποίο μάλιστα έχουν το θράσος να ονομάζουν «Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού», είναι μία αθλιότητα από τουλάχιστον τρεις απόψεις: νομική, ηθική και μουσειολογική.

Όπως θα γνωρίζουν, ή θα μπορούν να πληροφορηθούν, οι αναγνώστ-ρι-ες, το συγκεκριμένο «έκθεμα» εμφανίζει τις φωτογραφίες τεσσάρων ανδρών, με το ονοματεπώνυμο του καθενός από κάτω, για τους οποίους πληροφορεί τον επισκέπτη ότι «Αυτοί ΗΘΕΛΑΝ να ΣΚΟΤΩΣΟΥΝ τα ΟΝΕΙΡΑ μας».

Πριν πάμε σε οτιδήποτε άλλο, ένας λόγος πρώτου πληθυντικού, ένας λόγος που λέει «μας», ήδη είναι ξένος προς την λογική του μουσείου. Σε ένα μουσείο, εκείνη που μιλάει, που εξηγεί, και εκείνος που διαβάζει την εξήγηση δεν είναι αυτονόητο ότι ανήκουν (όλοι/ πάντοτε) στο ίδιο συλλογικό υποκείμενο. Το μουσείο υποτίθεται ότι είναι ένας δημόσιος θεσμός, ανοικτός στην επίσκεψη από οποιονδήποτε. Ένα «Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού» Συνέχεια

Κλασσικό
Αθλητισμός,Ιστορία,ναζισμός

Γιατί δεν ανάβουν τη φλόγα κατευθείαν στο Παρίσι;

του Νικόλα Παφίτη

ΑΡΧΑΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ, Ελλάδα (AP) – Μια ιέρεια προσεύχεται σε έναν νεκρό θεό του ήλιου μπροστά από έναν πεσμένο ελληνικό ναό. Αν ο ουρανός είναι καθαρός [σ.τ.μ.: τελικά δεν ήταν], ξεπηδά μια φλόγα που θα καίει στο Παρίσι καθ’ όλη τη διάρκεια του κορυφαίου αθλητικού γεγονότος στον κόσμο. Μετά, διάφοροι βγάζουν λόγους.

Την Τρίτη, η φλόγα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του φετινού καλοκαιριού στο Παρίσι θα ανάψει στη γενέτειρα των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων στη νότια Ελλάδα σε μια σχολαστικά χορογραφημένη τελετή.

Στη συνέχεια θα μεταφερθεί μέσα απ’ την Ελλάδα για πάνω από 5.000 χιλιόμετρα (3.100 μίλια) πριν παραδοθεί στους Γάλλους διοργανωτές στο χώρο της Αθήνας που χρησιμοποιήθηκε για τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896.

Ας ρίξουμε μια μια ματιά στις λειτουργίες και το νόημα της καθιερωμένης περίτεχνης τελετής.

Δεν θα μπορούσαν οι Γάλλοι να την ανάψουν στο Παρίσι;

Θα μπορούσαν τα βραβεία Όσκαρ να ανακοινωθούν σε τηλεδιάσκεψη;

Το λαμπρό θέαμα στην Ολυμπία αποτελεί ουσιαστικό μέρος κάθε Ολυμπιάδας εδώ και σχεδόν 90 χρόνια από τους Αγώνες του Βερολίνου. Υποτίθεται ότι εγκαθιδρύει έναν άρρηκτο δεσμό ανάμεσα στη σύγχρονη διοργάνωση και Συνέχεια

Κλασσικό
Ανάλυση λόγου,Γλώσσα,θρησκειολογία

Τους χαιρετισμούς μας στην άγνοια του ΕΚΚΛΗCIAONLINE

του Άκη Γαβριηλίδη

Από την ελληνόφωνη γραμματεία, μυθοπλαστική και τεκμηριωτική, του 19ου και του 20ού αιώνα, αλλά και από την προσωπική εμπειρία πολλών από μας, γνωρίζουμε πολλά παραδείγματα όπου απλοί άνθρωποι του λαού δεν κατανόησαν και παρερμήνευσαν λέξεις και φράσεις από την Αγία Γραφή που άκουγαν κατά τη θεία λειτουργία. Το να προσθέταμε ακόμα ένα δεν θα είχε από μόνο του πολύ νόημα. Το συγκεκριμένο όμως αποκτά για τους εξής λόγους: είναι αποτυπωμένο γραπτά και επανειλημμένα, αφενός, και αφετέρου προέρχεται όχι από λαϊκούς, αλλά από κληρικούς, ή πάντως από ανθρώπους που, με τον αυτοπροσδιορισμό τους, εμφανίζονται οι ίδιοι ως η εκκλησία. Τρίτον, όμως, και κυριότερον, λόγω του περιεχομένου του, που συνιστά ένα αριστουργηματικό lapsus.

H φράση την οποία παραθέτει η «επιγραμμική εκκλησία» από τους Χαιρετισμούς χαιρετίζει την παρθένο Μαρία Συνέχεια

Κλασσικό
Διεθνείς σχέσεις,Ψυχανάλυση,γεωπολιτική,επιστημολογία

Ψυχανάλυση του υπόλοιπου κόσμου. Γεωϊστορία μιας ανατροπής

της Σοφί Μαντελσόν και του Λίβιο Μπόνι

Τα ψυχολογικά περιγράμματα της αποικιοκρατίας είναι πλέον γνωστά ως προς τα βασικά τους στοιχεία (…). Λιγότερο γνωστές είναι οι πολιτισμικές και ψυχολογικές παθολογίες που παρήγαγε η αποικιοκρατία στις χώρες των αποίκων.
Ashis Nandy[1]
Σε τελευταία ανάλυση, η ψυχανάλυση έχει ίσως ένα διαπολιτισμικό μέλλον όπως η επιστήμη· ίσως μάλιστα η κουλτούρα και η επιστήμη βρίσκουν σε αυτήν ένα αμοιβαίο στήριγμα.
Oκτάβ Mαννονί[2]
H ανάλυση του ασυνειδήτου θα έπρεπε να είναι μάλλον μια γεωγραφία παρά μια ιστορία.
Ζιλ Ντελέζ και Κλαιρ Παρνέ[3]

Η ψυχανάλυση, η οποία διανύει ήδη τον δεύτερο αιώνα της, έχει σημαδέψει βαθύτατα την κριτική σκέψη, τις ανθρωπιστικές επιστήμες, τις λογοτεχνικές σπουδές και τις cultural studies λίγο πολύ παντού στον ακαδημαϊκό κόσμο και τα περίχωρά του, ιδίως στον αγγλόφωνο και ισπανόφωνο χώρο. Μέσα απ’ τη μεσολάβηση της αποδόμησης, και ευρύτερα της French Theory, αλλά και ενός ορισμένου μεταμαρξισμού, η αναλυτική γλώσσα έχει καθιερωθεί μόνιμα στην παγκόσμια και παγκοσμιoποιημένη κριτική θεωρία, εξίσου, αν όχι περισσότερο, από ό,τι την εποχή του δομισμού και της Σχολής της Φρανκφούρτης, οι οποίες, στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, σηματοδότησαν την πρώτη μεγάλη ανακάλυψη του φροϋδισμού στις ανθρωπιστικές επιστήμες, οι οποίες τότε κυοφορούνταν. Θα μπορούσε μάλιστα να υποστηριχθεί ότι η ψυχανάλυση, όπως και ο μαρξισμός, συνέβαλε ουσιαστικά στη διαμόρφωση του πεδίου των ανθρωπιστικών επιστημών, που πλέον διακρίνεται, τουλάχιστον από ορισμένες απόψεις, από τις «humanities[4]». Ωστόσο, σε πείσμα της διαρκούς γκρίνιας ότι η ψυχανάλυση χάνει την επιρροή της στη γενική οικονομία της γνώσης, παρατηρούμε ένα παρόμοιο φαινόμενο στο σύγχρονο πλαίσιο. Η Συνέχεια

Κλασσικό
Ανάλυση λόγου,Τέχνη

Οι δημόσιες συνωμοσίες της Μαρίνας Σάττι

του Άκη Γαβριηλίδη

Εδώ και χρόνια έχουμε εξοικειωθεί με την ιδέα ότι τα τραγούδια, ιδίως τα ποπ τραγούδια, ακόμη ιδιαίτερα τα τραγούδια που προορίζονται για τον διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης, δεν τα ακούμε μόνο αλλά και τα βλέπουμε· μεταξύ άλλων σε βίντεο.

Λιγότερο διαδεδομένη είναι η πρακτική να προστίθενται σε αυτό το οπτικό μέρος κείμενα, γραμμένες λέξεις ή φράσεις, όπως συνέβαινε στις ταινίες του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, τα οποία κομίζουν νέα στοιχεία σε σχέση με όσα είχαμε δει ή ακούσει μέχρι τότε.

Η πρακτική αυτή ακολουθείται στο βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα για το «Ζάρι» με την Μαρίνα Σάττι. Στο τελευταίο του πλάνο, όπου απεικονίζεται η Ακρόπολη της Αθήνας, επιπροστίθεται μια διαφάνεια η οποία περιέχει Συνέχεια

Κλασσικό
Ανάλυση λόγου,Τέχνη

«Aντέγραψε» ο Λάνθιμος τον Λανγκ;

του Άκη Γαβριηλίδη

Απάντηση: προφανώς όχι, ο Λάνθιμος δεν «αντέγραψε» τον Λανγκ. Φαίνεται όμως ότι περί αυτού είναι ακράδαντα πεπεισμένοι αρκετές χιλιάδες άνθρωποι, αν κρίνουμε από την μεγάλη διάδοση που γνωρίζει τελευταία στον ελληνόφωνο κυβερνοχώρο μια ανάρτηση που υποστηρίζει ακριβώς αυτό. Και είναι πραγματικά συγκινητικό να πληροφορείσαι έτσι ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν ακούσει τίποτε για την διακειμενικότητα στις αναπαραστατικές τέχνες.

Η ανάρτηση συγκεκριμένα συνίσταται σε ένα βιντεάκι διάρκειας 26 συνολικά δευτερολέπτων, από το οποίο υποτίθεται προκύπτει ότι το Poor Things αποτελεί «αντιγραφή πλάνο προς πλάνο» της ταινίας Metropolis του Φριτς Συνέχεια

Κλασσικό
Αθλητισμός,Επιτελεστικότητα,Ιστορία

«Ολυμπιακή Φλόγα»: κιτς το αντίγραφο, ναζιστικό το πρωτότυπο

γράφει ο Roby Rovinsonas

Δεν συμμερίζομαι την πάνδημη καταδίκη των νέων φορεσιών αφής ολυμπιακής φλόγας.

Η ομόθυμη εθνική ενόχληση οφείλεται στο ότι χαλάει μια θεμελιακή εθνική ναρκισσιστική αυτοκεικόνα: «εμείς» είμαστε που «δίνουμε» στην υπόλοιπη ανθρωπότητα την «ιερή φλόγα» των αρχαίων αγώνων «μας». Τη φλόγα που ταξιδεύει στον κόσμο και φωτίζει τη μεγάλη γιορτή της οικουμένης. Και οφείλει να είναι σύμφωνη με τις «σωστές» αναπαραστάσεις και ρούχα, όπως στις δελφικές γιορτές του Σικελιανού, στις φωτογραφίες της Nelly’s, στις Συνέχεια

Κλασσικό
Ανάλυση λόγου,Εθνικισμός,Τέχνη,αποικιοκρατία

Το «Ζάρι» ως κοινωνικοπολιτικό αντι-αποικιακό σχόλιο

της Σαπφούς Παπαντωνοπούλου

Την πρώτη φορά που άκουσα το τραγούδι «Ζάρι» της Μαρίνας Σάττι, δεν μου άρεσε καθόλου.

Την επόμενη, μου φάνηκε καλύτερο.

Τώρα πλέον έχω εθιστεί σε αυτό. Όσο πιο πολύ ακούω το βίντεο, τόσο πιο πολύ το λατρεύω. Βρίσκω φοβερό ότι ταυτόχρονα ξεφτιλίζει τους Ελληναράδες και θίγει τις αστικές ελληνικές ευαισθησίες, ενώ παράλληλα σχολιάζει τη σημερινή οικονομική πραγματικότητα στην Ελλάδα και γελοιοποιεί τη Δύση και την αποικιοκρατία της τουριστικής βιομηχανίας.

Ολόκληρο το βίντεο είναι ένα σχόλιο για το πώς η οικονομική νεοαποικιοκρατία, σε μια χώρα που εξαρτάται από την τουριστική οικονομία, οδηγεί σε αυτού του είδους τις αλλοτριωμένες επιτελέσεις του εαυτού και τον επαναπροσδιορισμό της «κουλτούρας» ως εμπορεύματος.

Πραγματικά, είναι τόσο δύσκολο να πετύχεις αυτή την ισορροπία, να μιλάς ενάντια στη δυτική αποικιοκρατία χωρίς να αναπαράγεις εθνικιστικές ρητορείες –και η Σάττι το κάνει αυτό αριστοτεχνικά.

Πολλοί μη Έλληνες σχολιάζουν πόσο τους αρέσει αυτό το τραγούδι. Σε αυτούς απαντάω: κι εμένα μου αρέσει. Αλλά πολύ λίγοι φαίνεται να έχουν ιδέα τι είναι στην πραγματικότητα το τραγούδι. Αυτό το τραγούδι δεν είναι μια Συνέχεια

Κλασσικό
Εικόνα,Φύλο,θρησκειολογία

Μου λείπει η Εσταυρωμένη

της Σούζυ Γκούνθερ Λόουεν

Το γλυπτό της φωτογραφίας βρίσκεται στο χώρο της θεολογικής μου σχολής, του Emmanuel College στο Τορόντο, της Ενοποιημένης Εκκλησίας του Καναδά. Περνούσα από μπροστά της σχεδόν καθημερινά, πηγαίνοντας στο μάθημα ή στη βιβλιοθήκη. Έχει αποκτήσει όλο και μεγαλύτερο νόημα για μένα καθώς έμαθα περισσότερα γι’ αυτήν και καθώς οι γνώσεις μου για τη φεμινιστική, τη γυναικεία και άλλες θεολογίες της απελευθέρωσης έχουν γίνει βαθύτερες. Τώρα που μετακόμισα από το Τορόντο, μου λείπει, και διαπιστώνω ότι λείπει και από πολλούς θεολογικούς μας προβληματισμούς σχετικά με τη σημασία του σταυρού και του Πάσχα.

Η ιστορία του αγάλματος είναι ενδιαφέρουσα. Σύμφωνα με τις θεολόγους Ντόρις Τζην Ντάυκ και Τζούλι Κλέιγκ, η καλλιτέχνης Άλμουθ Λούτκενχάους-Λάκυ φιλοτέχνησε την «Εσταυρωμένη Γυναίκα» απλώς ως έκφραση του Συνέχεια

Κλασσικό
Ανάλυση λόγου,Κινηματογράφος,Τέχνη,Φύλο

Αδέσποτα Ζάρια και Βλάσφημα Κορμιά: οι γυναίκες και η διαταραχή της αντιπροσώπευσης

του Άκη Γαβριηλίδη

 

O χρόνος είναι ένα παιδί που παίζει ζάρια, έλεγε ένας αρχαίος. Για την ακρίβεια, στο πρωτότυπο δεν έλεγε για ζάρια αλλά για πεσσούς, διότι η λέξη ζάρι δεν υπήρχε ακόμα στην ελληνική γλώσσα. Μπήκε αργότερα σε αυτήν από τα αραβικά. Από την ίδια αραβική λέξη προέρχεται και το γαλλικό hasard,ένας όρος μεταξύ άλλων με αρκετές φιλοσοφικές χρήσεις σχετικές με το αστάθμητο και την ενδεχομενικότητα των ανθρώπινων και των φυσικών πραγμάτων ή σχέσεων, του σύμπαντος γενικώς. Το δοκίμιο «Η τύχη και η αναγκαιότητα» του Γάλλου βιολόγου και επιστημολόγου Ζακ Μονό, που τον καιρό του είχε συζητηθεί αρκετά και από πολλούς, (μεταξύ των οποίων και ο Αλτουσέρ), λεγόταν στο πρωτότυπο Le Hasard et la Nécessité.

Xάρη στην τύχη/ αναγκαιότητα του χρόνου, ή ίσως καλύτερα του καιρού, της συγκυρίας, η δημόσια σφαίρα στις 8 Μαρτίου (παγκόσμια ημέρα της γυναίκας), και τις επόμενες μέρες, σημαδεύτηκε στην Ελλάδα από έντονες Συνέχεια

Κλασσικό